راه های کنترل و مبارزه با آفت شته

شته ها جز حشرات مکنده هستند و با قطعات دهان خود بافت گیاه را سوراخ کرده و از شیره گیاه تغذیه میکنند. از نظر حشره شناسی و علم طبقه بندی این حشره ۱۰خانواده و حدود ۴۴۰۰گونه دارد. در حدود ۲۵۰گونه ان جز افات جدب گیاهان محسوب میشوند. با وجود گونه های فراوان این حشره نمونه هایی که به گیاهان اسیب میرسانند مشخصات مشترکی دارند. اغلب شته ها بدن نرم و گلابی شکل معمولا به طول ۱۰-۱میلیمتر دارند و به رنگهای متفاوت سبز، صورتی، قهوه ای ، مشکی، قرمز و حتی بیرنگ وجوددارند.
در قسمت شکم شته ها زائده لوله مانندی وجود دارد که در پشت بند ششم تا انتهای شکم شته پیش میرود
برخی شته ها فقط از یک گونه گیاهان تغذیه میکنند و برخی از انواع ان همانند شته سبز هلو گونه های متنوع گیاهی را مورد حمله قرار میدهد.
از جمله شته هایی که گیاهان زینتی را مورد حمله قرار میدهند میتوان به شته سیب زمینی ، شته کتان ، شته سبز هلو و شته رز اشاره کرد .

چرخه زندگی و تولید مثل شته ها :

اگر چه بسیاری از شته ها برای تولید مثل تخم میگذارند اما برخی از شته ها روند تولید مثل غیر معمولی دارند. این حشره تولید مثل جنسی و غیر جنسی دارد. در تولید مثل جنسی تخم تولید میشود اما گاهی نیز نیمف زنده به دنیا می آورند.
تخم ها زمستان گذرانی میکنند و با رسیدن بهار تبدیل به حشرات ماده بالدار و یا بدون بال میشوند.
گاهی در جمعیت انبوه شته ها فقط جنس ماده وجود دارد و انها با استفاده از شیوه غیر جنسی تکثیر میکنند و نیازی به جنس نر ندارند.

حشرات ماده با روشهایی که

1.  بکرزایی
2. زنده زایی

نامیده میشود و از شیوه های غیر جنسی است به تولید مثل ادامه میدهند.
در روش بکرزایی تخمها در بدن شته های ماده به وجود می ایند و حشرات تولید شده از نظر ژنتیکی دقیقا شبیه حشره مادر است.
در روش زنده زایی نیمف (شفیره) در بدن حشره ماده شکل میگیرد و از ان خارج میشود. نیمف ها دقیقا شبیه شته اما از نظر اندازه کوچکتر از انان هستند. این روشها در طی تابستان ادامه می یابد هر نسل در حدود ۴۰-۲۰ روز زندگی میکند. بنابرلین یک شته ماده که در فصل بهار از تخم به دنیا می آید در طی تابستان میتواند باعث و بانی تولید هزاران شته دیگر باشد.
با فرا رسیدن فصل پاییز و به دلیل عواملی همچون کاهش دما و یا تغییرات در کیفیت شیره گیاهی شته های ماده علاوه بر جنس ماده جنس نر را از طریق بکرزایی نیز تولید میکنند.با حضور هر دو جنس نر و ماده تولید مثل به شکل جنسی و با تولید تخم صورت میگیرد تخمها توانایی گذران زمستان را دارند و با امدن فصل بهار شته های ماده بالدار و یا بدون بال از انان بیرون می ایند و دوباره این چرخه طی میشود.

معرفی آفت گیاهی شته – بهمراه شناخت نوع و درمان این نوع آفت از روی گیاه

خسارت آفت شته ها:

تغذیه شته ها با توجه به ناحیه جعرافیایی و شرایط اب و هوایی به تدریج از اوایل بهار سروع میشود و مجموعه های آنها بر روی برگها، ساقه ها و جوانه ها شکل میگیرد. شته ها با کمک اجزا دهانی سوراخ کننده و مکنده خود از شیره گیاهی تغذیه میکنند.
شته ها معمولا به تعداد زیاد بر روی قسمت انتهایی همانند برگهای جوان و غنچه های گل در حال رشد توسعه و همچنین پشت برگها جمع میشوند .تعداد اندک شته ها به گیاه اسیب چندانی وارد نمی اورد ولی اگر شرایط تکثیر برای انها مناسب باشد در مدت زمانی اندک تعداد انها به سرعت افزایش می یابد زیرا قدرت تکثیر انها زیاد است و بر اثر فعالیتشان رشد و ظاهر گیاه را تحت تاثیر قرار میدهند .

بر اثر تغذیه آنان علائم گوناگونی در گیاهان مختلف شکل میگیرد که عمومی ترین این علائم عبارتند از: 
شکل رشد گیاه تحت تاثیر قرار میگیرد. برگهای گیاه به سمت پایین جمع و چروکیده میشوند و تغییر رنگ در برگها نیز قابل مشاهده است.
ابتدا برگهای جوان گیاه و یا نواحی جوان زرد – سبز میشوند و در صورت ادامه فعالیت انان مابقی نواحی گیاه نیز دچار تغییر رنگ میشوند و بعد از مدتی میریزند. غنچه های گل (در صورت وجود داشتن )بد شکل میشوند حتی ممکن است غنچه های گیاه قبل از شکوفا شدن سقط شوند و از بین بروند همچنین شته ها در طی تغذیه خود عسلک ایجاد میکنند که مایعی شفاف و چسبناک است.
عسلک مورچه ها ، زنبورهای بی عسل ، زنبورهای قرمز را به خود جذب میکند و مکانی مناسب برای رشد قارچهای سیاه و دوده ای هستند.
عسلک مورد علاقه برخی از انواع مورچه ها است بنابراین مشاهده رفت و امد مورچه ها به نواحی از گیاه که شته ها در فعالیت هستند مسئله ای طبیعی است.
شته ها عامل انتقال برخی از بیماریهای گیاهی بخصوص بیماریهای ویروسی نیز هستند.

معرفی آفت گیاهی شته – بهمراه شناخت نوع و درمان این نوع آفت از روی گیاه

معرفی آفت گیاهی شته – بهمراه شناخت نوع و درمان این نوع آفت از روی گیاه

معرفی آفت گیاهی شته – بهمراه شناخت نوع و درمان این نوع آفت از روی گیاه

راه های کنترل و مبارزه با آفت شته:

شته رز دشمنان طبیعی متنوعی دارد که میتوان از آنان برای کنترل این آفت بهره برد به عنوان مثال کاربرد مثبت زنبورهای بی عسل پارازیت یا انگل های موقت parasitoid و حشرات شکارچی (مانند کفشدوزک ، بال توری سبز ،مگس گل از خانواده aschiza ) اشاره کرد که البته در صورتی این عوامل میتوانند شته ها را کنترل کنند که جمعیت مناسبی از انان بکار گرفته شود. افشانه شدید اب بر روی شاخسار که در فضای ازاد کاشته شده اند میتوانند از تعداد شته ها بکاهد بدون انکه آسیبی به دشمنان طبیعی انان وارد اید. البته این روش تا زمانی موثر است که منجر به شیوع بیماریهای سفیدک پودری، لکه سیاه، یا زنگ نشوند. بکارگیری حشره کشهای تماسی همانند مالاتیون، دیازینون یا سیستمیک همانند ایمیداکلوپراید نیز میتواند به کنترل آفت کمک کند. حشره کش های سیستمیک زمانی مفید واقع میشوند که به محض مشاهده مشکل از آنان استفاده شود تا زمانی که شته ها شروع به تغذیه شروع به تغذیه مبکنند فعالیت این سموم در محیط وجود داشته باشد.

کنترل آفت شته بدون استفاده از سموم شیمیایی:

در محیط خانه و مخصوصا زمانی که جمعیت این افت و خسارات وارده زیاد نشده باشد میتوان از ترکیبات خانگی برای از بین بردن انان استفاده کرد.

برخی از ترکیبات عبارتند از:

محلول تنباکو:

تنباکو به دلیل داشتن ترکیب سمی (الکالوئید) در برگهایش به عنوان سم ارگانیک شناخته میشود اما اغلب بر روی حشرات جونده که از بافت گیاه تغذیه میکند تاثیر دارد تا حشرات مکنده همانند شیره گیاهی مصرف میکنند از انجا که ممکن است گیاه تنباکو(حتی برگ خشک شده ان)حاوی بیماری ویروسی همانند ویروس موزاییک توتون باشد که برای برخی گیاهان بخصوص گوجه فرنگی ، بادمجان ، و فلفل سبز مضر است و بهتر است مصرف نشود به هر حال روش تهیه محلول تنباکو بدین صورت است.یک لیوان تنباکو خشک بدون اسانس ( از توتون سیگار هم میتوانید استفاده کنید) در ۴لیتر اب حداقل برای نیم ساعت بخیسانید مدت زمان هر چه بیشتر شود غلظت و سمیت ان بیشتر میشود توصیه شده است که برلی خروج هر چه بیشتر ترکیبات تنباکو در این مرحله به مدت ۳-۲ ساعت محلول بر روی حرارت قرار گیرد در صورت بکارگیری حرارت باید مایع بدست امده را با استفاده از اب رقیق کرد تا حجم ان مجددا حدود ۳/۵ تا ۴ لیتر شود پس این محلول را باید صاف کرد به نحوی که تمامی تفاله ها حذف شود.و مایعی صاف بدست اید یک قطره مایع ظرفشویی به محلول صاف شده اضافه کنید تا به پخش و چسبندگی محلول به بافت گیاه کمک کند.

محلول سیر:
گیاهان خانواده آلیوم Allium همانند سیر، پیاز، تره فرنگی به دلیل مواد شیمیایی که موجب طعم و بوی خاص انان میشود توانایی از بین بردن و دور کردن شته ها را دارند.از جمله دستورالعملها برای تهیه محلول سیر به منظور اسپری بر روی برگسار گیاهان عبارت است از ۱۲۰گرم سیر +۲ قاشق غذاخوری روغن گیاهی + ۲۰ گرم پودر صابون + ۱/۲ لیتر آب سیرها را له کنید و مابقی مواد را مخلوط و در ظرفی به مدت ۲ روز بگذارید تا سیر مواد موثر خود را پس بدهد سپس این محلول کاملا باید صاف شود تا مایعی صاف و یکدست حاصل شود و بتوان انرا بر روی برگسار گیاه و قسمتهایی که شته در حال فعالیت است اسپری کرد.