سلامت ستون فقرات برای عملکرد بهتر بدن بسیار حیاتی است. دیسک‌ها، ساختارهای نرم و انعطاف‌پذیر موجود در ستون فقرات، نقش کلیدی در توازن و حمایت از این ستون را دارند. اما هنگامی که فشار، تنش یا آسیب به دیسک‌ها وارد می‌شود، احتمال ایجاد مشکلاتی مانند فتق دیسک افزایش می‌یابد. در این مقاله سعی داریم به بررسی بیشتر دیسک گردن و دیسک کمر بپردازیم. با ما همراه بمانید.
رابطه درد پشت سر و دیسک گردن و کمر
دیسک گردن یا فتق دیسک گردنی
دیسک گردن یکی از اجزا ستون فقرات است که در ناحیه گردن واقع شده و وظیفه اصلی آن حمایت از نخاع و اعصاب گردن و فراهم کردن انعطاف و حرکت در این منطقه است. دیسک گردن از دو لایه تشکیل شده است؛ یک لایه خارجی مقاوم به نام حلقه فیبرسرات و یک لایه داخلی ژله‌ای که به هسته پلپی مشهور است. وقتی دیسک فشار یا تنش می‌یابد، ممکن است باعث تخلیه مواد ژله‌ای به خارج از حلقه فیبرسرات شود که در نتیجه به وجود فتق دیسک گردنی یا فتق دیسک در این ناحیه منجر می‌شود.
فتق دیسک گردنی به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن مواد داخلی دیسک از حلقه فیبرسرات خارج شده و فشار یا تنش به عصب‌ها یا نخاع در اطراف آن وارد می‌شود. این وضعیت ممکن است علائمی نظیر درد شدید در ناحیه گردن، بازو و دست، تابش درد به نقاط دیگر از بدن، بی حسی و ضعف عضلات را ایجاد کند. تشخیص دقیق و درمان مناسب با اهمیت زیادی همراه است تا از تداوم علائم جلوگیری شده و به بیمار در بازگشت به فعالیت‌های روزمره کمک شود.
دیسک کمر چیست؟
دیسک کمر یکی از اجزاء مهم و تأثیرگذار ستون فقرات است که در ناحیه کمری واقع شده است. این دیسک‌ها به عنوان وسایل نرم و انعطاف‌پذیر بین دو مهره از ستون فقرات واقع شده و نقش حیاتی در تسهیل حرکت‌ها، حمایت از ستون فقرات، و جذب فشارهای وارده به ستون فقرات دارند. هر دیسک کمر از یک لایه خارجی مقاوم به نام حلقه فیبرسرات و یک لایه داخلی ژله‌ای که به هسته پلپی معروف است، تشکیل شده است. زمانی که دیسک فشار یا فشارهای تنش زیادی تحمل می‌کند، ممکن است به وجود فتق دیسک کمری منجر شود.
فتق دیسک کمری به وضعیتی اطلاق می‌شود که هسته ژله‌ای داخلی دیسک از حلقه فیبر خارج شده و منجر به درد، التهاب و فشار بر عصب‌ها می‌شود. این وضعیت ممکن است علائمی نظیر درد شدید در ناحیه کمر، تابش درد به ساق‌ها یا پاها، ضعف عضلات و در برخی موارد بی حسی در آن ناحیه را ایجاد کند. تشخیص و مداخله زودهنگام به وسیله پزشکان متخصص از اهمیت بالایی برخوردار است تا از تداوم علائم جلوگیری شود و به بیمار در بازگشت به فعالیت‌های روزمره کمک شود.
علت فتق دیسک گردن
فتق دیسک گردن اغلب به علت فشار یا آسیب به دیسک گردنی ایجاد می‌شود. این دلیل ممکن است به صورت تدریجی و با گذر زمان یا ناگهانی ناشی از یک واقعه خاص باشد. یکی از علل شایع فتق دیسک گردن، روند طبیعی پیری و کاهش انعطاف‌پذیری دیسک‌ها است. با پیری دیسک‌ها ممکن است کمتر انعطاف‌پذیر شوند و به دلیل فشارهای روزمره مثل خم شدن یا بلند کردن، ترک خورده و فتق ایجاد کنند. عوامل دیگر نیز می‌توانند در ایجاد فتق دیسک گردن نقش داشته باشند، از جمله ضعف عضلات ستون فقرات، شرایط استرس زا، یا صدمات حاد به گردن که می‌توانند باعث تخلیه مواد داخلی دیسک و ایجاد فتق شوند. استفاده نادرست از عضلات گردن و فشارهای مکرر به گردن نیز می‌تواند به تضعیف دیسک‌ها و افزایش احتمال فتق دیسک گردنی منجر شود. تشخیص و درمان صحیح این موارد نیاز به مشاوره پزشک متخصص دارد تا بر اساس شرایط فردی، راهکارهای مناسب اعمال شوند و از تداوم و تشدید علائم جلوگیری گردد.
علت فتق دیسک کمر
علت فتق دیسک کمر
فتق دیسک کمر یک حالت پزشکی است و زمانی رخ می‌دهد که یک قسمت از مهره ستون فقرات کمری (دیسک) خارج شده و به عصب‌های اطراف فشار وارد می‌کند. علت اصلی فتق دیسک کمر معمولاً با تغییرات و آسیب‌هایی در ساختمان دیسک همراه است که باعث ضعف و آسیب در لایه خارجی قسمت میانی دیسک می‌شود و با فشار مکانیکی بیشتر، آن را به بیرون می‌کشد. علل و عوامل مختلفی می‌توانند به فتق دیسک کمر منجر شوند، از جمله:
تغییرات سنی
با پیر شدن، دیسک‌های بین مهره‌های ستون فقرات کمری قابلیت جذب رطوبت و استحکام را از دست می‌دهند و ضعیف میشوند. این موضوع می‌تواند باعث افزایش خطر فتق دیسک در افراد مسن شود.
آسیب ناشی از صدمات
ضربه‌ها، تصادفات و فعالیت‌های ورزشی شدید می‌توانند باعث آسیب دیدن دیسک‌ها شده و فتق را ایجاد کنند.
فشار و تنش مکانیکی
برخی فعالیت‌ها و شرایطی که با فشار و تنش مکانیکی بر روی مهره فقرات کمری همراه هستند، می‌توانند باعث فتق دیسک شوند. مثال‌هایی از این فعالیت‌ها شامل حمل وسایل سنگین، خم شدن و برخاستن نادرست، حرکات تکراری و نشستن طولانی در موقعیت نامناسب است.
عوامل ژنتیکی
برخی افراد به دلیل عوامل ژنتیکی ممکن است از قدرت استحکام کمتری در لایه خارجی دیسک برخوردار باشند و در نتیجه، به طور طبیعی بیشتر در معرض خطر فتق دیسک قرار بگیرند.
عوامل زندگی روزمره
فعالیت‌های روزمره مانند نشستن طولانی در موقعیت نادرست، برخاستن و خم شدن نادرست، نحوه حمل وسایل و فشارهای روحی و استرس می‌توانند به فتق دیسک کمر مرتبط باشند.
آیا دیسک گردن منجر به درد پشت سر می‌شود؟
بله! فتق دیسک گردن می‌تواند به درد پشت سر منجر شود. در صورتی که فتق دیسک در قسمت گردنی ستون فقرات رخ دهد و فشاری بر روی عصب‌ها یا بافت‌های اطراف ایجاد کند، ممکن است دردی در ناحیه پشت سر به وجود آید. این درد معمولاً در ناحیه گردن و بخش عقب سر احساس می‌شود و ممکن است به دست و شانه‌ها هم سرایت کند. همچنین، فتق دیسک گردن می‌تواند علائم دیگری نیز ایجاد کند که به درد پشت سر اضافه میشوند. این علائم شامل سردرد، درد در بازوها، تهوع، سرگیجه و مشکلات در حرکت گردن می‌شود. در هر صورت، برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کنید. پزشک متخصص با بررسی و ارزیابی وضعیت شما، می‌تواند تشخیص صحیح را قرار داده و برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.
درمان جراحی دیسک گردن و دیسک کمر
درمان جراحی برای فتق دیسک گردن و دیسک کمر معمولاً به عنوان آخرین گزینه درمانی در نظر گرفته می‌شود و در مواردی که درمان‌های غیرجراحی موفقیت نداشته باشند یا علائم و نشانه‌ها شدید و قابل تحمل نباشند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. در بعضی موارد اضطراری مانند فشار قوی بر روی نخاع یا عصب‌ها، ضعف شدید عضلات و اختلالات حرکتی، جراحی ممکن است به عنوان گزینه اول در نظر گرفته شود. برخی از روش‌های جراحی معمول برای درمان فتق دیسک عبارتند از:
لامینکتومی
در این روش، بخشی از استخوان‌های ستون فقرات کمر یا گردن که به عنوان ناحیه لامینا شناخته می‌شود، برای دسترسی به دیسک برداشته میشوند. این عمل جراحی به منظور کاهش فشار بر روی عصب‌ها و بازگشت به حالت طبیعی آنها صورت می‌گیرد.
دیسکتومی
در این روش، بخش فتق دیسک، که فشار روی عصب‌ها را ایجاد می‌کند، با استفاده از جراحی برداشته می‌شود. در مواردی که فتق دیسک عصب‌ها را فشار زیادی وارد کرده باشد، بخشی از دیسک نیز برداشته می‌شود.
جراحی جایگزینی دیسک
در برخی موارد خاص، جراحی جایگزینی دیسک انجام می‌شود. در این روش، دیسک فتق شده با دیسک مصنوعی جایگزین می‌شود.
بهتر است بدانید که هر عمل جراحی دارای مزایا و محدودیت‌های خود است و تصمیم نهایی برای انجام جراحی باید توسط پزشک جراح شما بر اساس شرایط و نیازهای شما گرفته شود. همچنین، بعد از جراحی نیاز به بازیابی و فیزیوتراپی ممکن است به منظور بهبود و استحکام‌بخشی تجویز شود.
- ارسال شده در ۸ آذر ۱۴۰۲
- دانستنیها
- 0
- 1
دیدگاه ها